Chương 77

* Quả thật Ông Trời không có mắt, không chiếu cố anh ta lấy một lần?

* Chỉ có làm người thật thà, vứt bỏ tâm lí cầu may mắn, thận trọng thiết thực từng li từng tí mới có thể thu hái được trái ngọt của hạnh phúc.

Vừa mơ ước thành công, mơ ước tương lai tốt đẹp, lại không muốn tuân theo quy luật tất nhiên phát triển của sự vật khách quan, không muốn trả giá lao động vất vả, trả giá cho cuộc đời, thế là ấp ủ tâm lý may mắn, ảo tưởng dựa vào một số nguyên nhân ngẫu nhiên giành thành công nhẹ nhàng ngon xơi. Ðây là một kiểu nhân sinh đáng buồn sống trong ảo giác.

-Bạn hãy nhìn xem, kia là một người chỉ muốn dựa vào may mắn để thành công. Anh ta đang rụt cổ, lồng hai tay vào nhau, ngửa mặt lên trời, đang tưởng tượng ở đó:

- Sẽ có một ngày tôi gặp được thời cơ mang lại. Nhiều người đã xem tướng cho tôi nói số mệnh của tôi rất tốt, trung niên có thể đại phát, cuối đời giàu có thoải mái. Người ta đều nói tôi là người có tướng tốt đến lúc đó vận may sẽ có thể đến.

- Ðừng xem tôi tạm thời hiện nay chưa được. Kỳ thực chưa biết chừng tôi có thiên tài sáng tạo. Tương lai chưa chừng người Trung Quốc đầu tiên giành được giải Nobel lại chính là tôi.

- Một ngày nào đó linh cảm đột nhiên xuất hiện, tôi sẽ có thể giành được thành công. Linh cảm sớm muộn đều sẽ lóe hiện lên trong đầu óc của tôi.

- Có lẽ có thể có một nhân vật lớn nào đó sẽ tiến cử tôi, giúp tôi một tay, tôi sẽ có thể vượt lên trên mọi người.

- Có lẽ có một ngày nào đó tôi gặp được khoản thưởng độc đắc, một vé thưởng mua hàng độc đắc, một tờ lịch năm mới có thưởng đặc biệt, chẳng phải là phút chốc đã phát giàu không? Hà tất phải gian khổ vất vả tích lũy từng xu từng đồng?

- Chưa biết chừng một ngày nào đó có một kỳ tích nào đó xuất hiện, tôi sẽ có thể thăng chức rất nhanh sẽ có thể phất một khoản to.

- Ông Trời có mắt, chắc sẽ chiếu cố tôi một lần.

...

Nhưng, ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác, thời gian không phải một ngày đã qua đi. Anh ta từ lúc thiếu thời đến thời trung niên, chốc lát lại từ trung niên đến tráng niên, phút chốc lại từ tráng niên về già. Vận may mà anh ta mơ ước cho đến nay vẫn không thấy manh mối. Giải thưởng Nobel mà anh ta hằng mơ ước còn cách tên anh ghi đến mười vạn tám ngàn dặm, linh cảm mà anh ta mơ tưởng cũng vẫn còn chưa đến, nhân vật lớn mà anh ta mơ tưởng cũng còn chưa thấy tăm hơi, giải thưởng đặc biệt vẫn chưa từng gặp, kỳ tích vẫn cứ chưa xuất hiện.

Quả thật là ông Trời không mắt, không chiếu cố anh ta lấy một lần? Ðúng thế, Ông Trời quả thực không có mắt, vĩnh viễn cũng không thể đi chiếu cố anh ta được. Chúng ta nếu như có chút lòng nhân từ, nên hét cho anh ta một tiếng to thức tỉnh giấc mộng hoàng lương của anh ta...

Ðương nhiên, mọi người đều khát vọng tốt đẹp. Không ngừng theo đuổi tương lai tốt đẹp bản thân chính là một cách làm đẹp.

Mọi người đều ít nhiều có một chút năng lực tưởng tượng. Giống như bạn, tưởng tượng ra hàng loạt giấc mộng đẹp đẽ kia, hàng loạt ảo giác kia, một tòa ảo cảnh kia, một đám mây ở tận chân trời kia, thực ra là rất dễ dàng, hầu như mỗi người đều tưởng tượng ra được.

Song, ảo mộng mãi mãi chỉ là ảo mộng, nó quyết không thể thay được sự thật. Bạn còn một ngày không tỉnh ngộ ra, không chịu hành động, thì sẽ còn một ngày bạn chỉ có thể ở lại trong ảo mộng, đi theo đuổi mơ tưởng hão huyền của bạn. Có lẽ bạn đã từng theo đuổi giá trị đứng "nhai đại trước cửa hàng thịt" để thỏa mãn tuy không được thịt nhưng được khoan khoái dễ chịu phải không? Có lẽ bạn bằng lòng ôm hôn cuộc đời tự tê liệt, tự lừa gạt này chăng? Thế thì bạn sẽ mãi mãi, mãi mãi sẽ ăn bánh vẽ cho đỡ đói, mãi mãi yêu theo kiểu Plato nhé!

Ðiều đó chẳng phải là còn đau khổ hơn nhìn thẳng vào hiện thực chăng?

Ðương nhiên những thứ mà bạn tưởng tượng ra, đều có khả năng ngẫu nhiên thực hiện. Nhưng bạn nên biết rằng, tất cả mọi cái ngẫu nhiên đều nằm trong cái tất nhiên, chỉ có điều là trong tất nhiên mới có thể nhìn thấy ngẫu nhiên, mà bạn lại vừa khéo là vượt qua tất nhiên trơ trọi một mình chọn thẳng ngẫu nhiên. Ðây chẳng phải là bạn đang làm trò đùa đối với sinh mệnh của mình, phải không?

Trong tất cả mọi việc may mắn của bạn, cái gọi là thiên tài hay đại loại như linh cảm, thậm chí đến tính ngẫu nhiên cũng không tồn tại.

Một phần mười của thiên tài là linh cảm, chín phần mười là máu và mồ hôi, đây là một đạo lý mà mọi người đều biết.

Gorki nói có vẻ văn học một chút, song cũng rất là thực tế. Ông nói: "Cái trời phú cho người giống như một đốm lửa, vừa có thể tắt ngúm, cũng có thể bùng cháy. Mà phương pháp làm cho nó bùng cháy lên thành một ngọn lửa hừng hực thì chỉ có một - đó là lao động, lao động nữa. Thiên tài chính là lao động".

Bạn hãy xem, nhà danh họa Liêpin cũng có cảm nghĩ như thế. Ông nói: Cái gọi là linh cảm, chẳng qua là lao động ngoan cường mà giành được phần thưởng. Trersepski mang giọng châm biếm đã nói với những thanh niên: Linh cảm là một người khách không thích đến thăm những anh chàng lười biếng.

Nhà thơ vĩ đại Heinrich Heine cảm khái muôn phần nói với chúng ta: Người ta đang ba hoa khoác lác những cái trời phú và linh cảm ở đó, còn tôi lại giống như người thợ kim hoàn đánh dây chuyền đang chăm chú lao động đem những chiếc vòng nhỏ xíu nối lại với nhau một cách khéo léo.

Bạn có tin chăng? Các vị như Heine nói trên đều là những bậc thiên tài một thời, thiên tài của họ bắt nguồn từ sự cần mẫn, từ lao động, từ máu và nước mắt ngưng kết nên. Bạn chỉ có thể chăm chỉ cố gắng giống như họ, hao tổn máu và nước mắt to lớn giống như thế, mới có khả năng trở thành thiên tài. Thiên tài, linh cảm quyết không phải sản phẩm của tưởng tượng, quyết không phải may mắn mà thành.

Còn đối với cái gọi là trúng vé độc đắc mà bạn tưởng

tượng ra, không loại trừ có ngẫu nhiên này tồn tại. Nhưng đó là việc ngẫu nhiên hiếm có biết bao! Bạn chẳng lẽ bằng lòng gửi gắm lý tưởng của mình vào tia hy vọng mỏng manh một phần mấy chục vạn đến một phần mấy chục triệu hoặc một phần trăm triệu thậm chí một phần mấy trăm triệu chăng? Bạn không cảm thấy quá khôi hài và buồn cười chăng?

Cho dù bạn trúng vé thưởng độc đắc, giành được khoản tiền lớn ngoài ý muốn, ngoài việc vì tăng được một chút tài sản, nhất thời kích động hưng phấn một hồi ra, còn có ý nghĩa gì khác nữa? Chẳng lẽ toàn bộ giá trị, toàn bộ ý nghĩa của cuộc đời bạn chỉ ở chỗ được một chút tài sản do may mắn ngoài ý muốn này chăng? Còn có linh hồn của bạn, tinh thần của bạn nữa, đặt để ở nơi nào? Cái giành được do may mắn đó liệu có thể làm cho linh hồn của bạn thăng hoa được không? Một cái thân xác mà linh hồn uể oải thì hạnh phúc ở đâu?

Không nên ngụy trang nữa. Phần lớn những người đem cuộc đời gửi gắm vào may mắn đều là lười biếng. Ðã lười biếng lại còn thèm muốn ước mong quá cao, ngọn nguồn của bi kịch của nó chính là tại chỗ này.

Chỉ có làm người thật thà, vứt bỏ tâm lý cầu may mắn, thận trọng thiết thực, từng ly từng tý mới có thể thu hái được trái ngọt của hạnh phúc.