Chương 54: Đời lắm kẻ khôn.
Các khoản thuế của triều đình rất nhiều, nào là nộp tiền bạc, nộp lương thực, còn phải gánh vác lao dịch, danh mục phong phú mà còn phức tạp, người nộp thuế gặp phiền phức, người đi thu cũng phiền, hơn nữa cơ hội động tay chân vào đó cũng nhiều.
Hai mươi mấy năm trước Nội các Thủ phụ Trương Cư Chính thi hành Nhất Điều Tiên pháp, gom tất cả lương thực và lao dịch quy thành tiền bạc, bá tánh chỉ cần nộp tiền bạc là được, triều đình lại lấy số tiền bạc này đi mua lương thực, thuê lao động.
Thi hành Nhất Điều Tiên pháp, triều đình quả thật thu được không ít bạc, nhưng triều đình quan phủ dư dả, lại không suy xét đến tình hình thực tế của bá tánh.
Những nông hộ ở thôn quê, tự canh tác tự dệt may, tự cung tự cấp, thỉnh thoảng cần mấy món hàng tạp, cũng đều lấy vật đổi vật, số lượng tiền bạc tiền đồng lưu hành rất ít, đừng nói là nông dân, mà ngay cả rất nhiều địa chủ lớn nhỏ cũng chỉ trữ lương và vật dụng, không kiếm ra được bao nhiêu tiền bạc.
Nhất Điều Tiên pháp này vừa đưa ra, thuế nộp vào mùa thu không thể dùng lương thực thay thế, muốn thu lấy tiền bạc, bọn họ chỉ có thể mang lương thực trong tay bán đi, nhưng lượng tiền bạc lưu thông không đủ, lương nhiều tiền ít, điều này dẫn đến giá lương thực trở nên rẻ mạt, nông dân vào địa chủ lớn nhỏ phải bán một lượng lớn lương thực mới có thể gom đủ tiền thuế.
Mùa thu vừa qua, mùa đông, mùa xuân và đầu hạ đều phải dựa vào lương thực còn tồn lại sống qua ngày, đây chính là lúc gọi là thời kỳ giáp vụ. Vì phải nộp thuế mà bán đi rất nhiều lương thực thu hoạch được, khiến cho lương thực tồn trữ không đủ, người không ăn cơm thì sẽ đói chết, lúc này liền nghĩ cách lấp đầy cái bùng đói, cũng chỉ có một con đường mượn tiền mua lương.
Mà thời kỳ giáp vụ mùa xuân, chính là lúc người đông lương ít, giá lương thực tăng cao lên, vay tiền không được thì chỉ có thể vay lãi cao, nhưng vay lãi cao thế này chỉ có mấy người trả nổi, vay tới vay lui, chỉ có thể bán người bán đất, cuối cùng phá sản.
- ... Mùa thu lột một lớp da, mùa xuân lột một lớp da, rất nhiều địa chủ phú hộ cũng sống không nổi, ông bà nội con chính là qua đời vào lúc đó. Ấy là nhà chúng ta còn có xuất thân là bách hộ, những người khác càng thảm hơn.
Hà Thúy Hoa lớn lên ở một vùng quê ngoại thành, chuyện như vầy đã nghe quen tai nhìn quen mắt, thấy quá nhiều rồi. Nói đoạn, vẻ mặt giọng nói của bà đều có chút xa xăm, rõ là đã rơi vào hồi ức.
Vẫn chưa kể hết. Sau khi Nội các Thủ phụ Trương Cư Chính thì bị thanh toán, người nhà có người đói chết, có người tự sát, hơn nữa Trương đại nhân thi hành Nhất Điều Tiên pháp bị định tội xử lý, thuế pháp mà ông thi hành đương nhiên cũng bị bãi bỏ.
Nhưng bãi bỏ thì bãi bỏ, số bạc phải thu thì lại thu không thiếu chút nào, lúc đó bên dưới còn chiếu theo ngạch thuế của Nhất Điều Tiên pháp mà thu, hơn nữa ngoài chuyện này ra, mấy mục thuế phụ trước đây lại đều bị thêm vào, cứ chồng chất như vậy, dùng câu tuyết lạnh thêm sương mà hình dung cũng quá nhẹ rồi.
- ... May mà ông ngoại con đem đất đai trong nhà bán hết cho người khác, qua một năm sau, người mua đất đó cũng bán hết toàn bộ đất đai trong nhà, cả thôn đều trở thành tá điền nhà khác, rất nhiều đại địa chủ thừa dịp thu đất...
Nông dân phá sản, địa chủ vừa và nhỏ phá sản, nhưng cũng không phải ở đâu cũng khó khăn, sĩ nhân có công danh được miễn thuế thì lại chiếm tiện nghi rất lớn.
- ... Mấy người đọc sách đó không cần nộp thuế, rất nhiều người trực tiếp dâng đất ra, cam tâm tình nguyện làm người làm thuê hay tá điền cho bọn họ, mà ngay cả rất nhiều địa chủ phú hộ không có công danh cũng đều làm như vậy...
Người thật sự được lợi là những đại địa chủ. Đại địa chủ có thể trở thành người hào bá một phương không hề chỉ dựa vào đất đai và của cải mà kẻ đó có được, mà trong nhà thường có quan hệ thế này thế kia với quan phủ, có người thì bản thân chính là thân thích của quan viên. Bọn họ mượn thế thâu tóm đất đai lượng lớn, lại lợi dụng đặc quyền miễn thuế, nên của cải quyền thế tăng lên như quả cầu tuyết lăn từ trên cao xuống.
Về phần Vệ Sở, chỉ huy và mấy thiên hộ, dùng thủ đoạn giống nhau lên đất đai của quân hộ, toàn bộ đều thua về dưới danh nghĩa của bản thân mình, biến quân hộ trở thành nông nô của chính bọn họ.
- ... Ông bà nội con không muốn để đất đai tổ tiên truyền lại lọt vào tay người khác, cho nên làm việc cật lực, mết đến lâm bệnh...
- Bà còn ở đó nói dông dài cái gì, không cho con ngủ sao, mau về đi!
Lúc Hà Thúy Hoa đang nói, nghe thấy tiếng quát khẽ của Triệu Chấn Đường ở ngoài cửa. Cảm thấy bên này nói chuyện quá lâu, Triệu Chấn Đường đi sang xem thử.
- Ông nói thì được, tôi nói thì không được.
Hà Thúy Hoa nói, rồi cười, sờ lên đầu Triệu Tiến, khẽ nói:
- Muộn lắm rồi, Tiểu Tiến con ngủ ngon.
Hà Thúy Hoa đắp kín chăn cho Triệu Tiến, rồi mới rời khỏi, còn có thể nghe lời nói của bà với Triệu Chấn Đường:
- Vốn dĩ con đã ngủ rồi, ông lại hét một tiếng làm nó sợ đến tỉnh lại.
- Mấy chuyện tồi tệ này còn nói với nó làm gì, trong thành ngoài thành cuộc sống không giống nhau đâu...
Giọng nói dần đi xa, ánh sáng từ ngọn đèn xuyên qua tấm màn bằng vải bông cũng đã tắt ngấm, đêm tối lúc này vô cùng yên tĩnh, tiếng chó sủa thỉnh thoảng vang lên càng làm nổi bật lên sự yên tĩnh lúc này.
Triệu Tiến đã mệt mỏi cả ngày nhưng chưa tiến vào mộng đẹp như ngày thường, cậu nằm trong chăn trợn mắt nhìn trần nhà, Triệu Tiến bây giờ hưng phấn đến ngủ không được.
- Mùa thu bán lượng thực giá thấp lấy bạc nộp thuế, mùa xuân mua lương thực giá cao để qua được cơn đói mùa xuân, bên trong có bao nhiêu thảm kịch tàn khốc, thậm chí còn có chuyện xưa của nhà mình. Triệu Tiến hoàn toàn không để ý, cậu chỉ là nhìn thấy một ánh sáng le lói trong đấy.
Mặc dù đêm qua ngủ rất khuya, hôm sau cậu vẫn dậy rất sớm, chạy bộ cũng nhiều hơn bình thường vòng. Hiện tại trước cửa Vương gia không náo nhiệt như vậy nữa, người gác cổng ra cửa quét tước tò mò nhìn Triệu Tiến, nghĩ bụng cậu thiếu niên ngày thường rất trầm ổn sao hôm nay lại vui mừng đến thế.
Ăn xong điểm tâm, Triệu Tiến và tiểu cô nương cùng đi đến nhà nhị thúc Triệu Chấn Hưng học võ, lúc đi trên đường, Triệu Tiến suy nghĩ một cách rất hứng thú, cuộc sống về sau sẽ không theo quy luật buồn tẻ như thế này nữa.
Cậu cẩn thận uyển chuyển đưa ra đề nghị của mình trên bàn cơm. Tiền bạc trong nhà còn tồn lại khá nhiều, tạm thời không dùng được, có thể thể thu gọm lương thực hay không, như vầy một năm tối thiểu phải xoay vòng mấy lần, trở nên to lớn hơn như một quả cầu tuyết.
- Trẻ con cũng hiểu rất nhiều đấy.
Triệu Chấn Đường cười, sờ sờ lên đầu cậu. Hà Thúy Hóa cười rồi thêm cơm, không ai tiếp tục chủ đề này nữa.
Qua thêm mấy ngày, vợ chồng Triệu gia đều không có bất kỳ phản ứng gì, Triệu Tiến lại đi nói chuyện này với Triệu Chấn Hưng. Cậu biết nhị thúc rất coi trọng mình, không xem lời nói của mình như trò chơi trẻ con.
- Vốn cho rằng con đã lớn rồi, không ngờ vẫn thật sự chỉ là đứa trẻ con, mơ giữa ban ngày.
Điều này khiến cho Triệu Tiến càng thêm tức giận. Cậu thay đổi cách nói khác, Triệu Chấn Hưng cũng đều không bị lay động. Vốn dĩ cậu còn muốn nhờ nhị thúc mình đi thuyết phục cha mẹ, không ngờ lời nói của mình không được coi trọng như thế này.
Vấp ngã mấy lần, Triệu Tiến chỉ có thể đưa ra lựa chọn cuối cùng của mình, nói chuyện này với đám thiếu niên. Vương gia, Trần gia và Tôn gia thậm chí là Đổng gia cũng có tài lực như thế.
Sau khi nói ra, mọi người đều thờ ơ, căn bản không ai phản ứng. Triệu Tiến cảm thấy thất vọng, cũng cảm thấy không đúng, mua thấp bán cao, bóc lột từng lớp một, tăng trưởng giống như quả cầu tuyết đang lăn, thứ hấp dẫn như vậy vì sao mọi người đều không động lòng.
Sau mười mấy ngày, Triệu Tiến ngồi trên bàn cơm biết được tin tức, là cha mình Triệu Chấn Đường nói ra, giọng có chút coi thường:
- Tôn Giáp gia thật đúng là đầu óc hỏng rồi, không ngờ lại cho vay lương thực, hôm qua Trị hộ thư dẫn người đến cửa kiểm tra thuế, chuyện nha môn quản lý bọn họ cũng dám đưa tay vào, nếu không phải Tôn gia có mấy người thân thích đắc lực ở Phượng Dương, sớm đã bị diệt môn lúc nửa đêm rồi.
Triệu Tiến nghe đến đây rùng mình một cái, cuối cùng cũng hiểu vì sao đề nghị của mình không ai để ý tới.
Ngày hôm sau đi đến bãi chứa hàng, Tôn Đại Lôi xưa nay chưa từng vắng mặt lại không đến, lúc rảnh rỗi Triệu Tiến nói ra chuyện này, Vương Triệu Tĩnh lại nói:
- Cho vay thu lương tích đất, đều là chuyện của người trong quan phủ và thân hào thổ bá làm, người ngoài nhúng tay vào, thì tự chuốc lấy diệt vong. Vốn cho rằng Tôn gia làm ăn khôn khéo, không ngờ lại thiển cận như vậy.
/214
|