Vào đầu năm Genroku thứ nhất thì Tsuji Heinai vừa tròn bốn mươi tuổi.
- Xem kìa, hông lão ấy xiêu vẹo thế kia mà dạy được kiếm thuật à. Ghê thật!
- Tiên sinh đã qua sáu mươi rồi đó.
- Tầm bậy, đã bảy mươi hai rồi.
Heinai có một căn võ đường nho nhỏ dưới phố Koishikawa và dân sống ở khu phố ngoài vẫn thường nhìn Heinai với con mắt như vậy. Nghe nói Heinai là kiếm sĩ phái Mugai Ryu, nhưng hỏi bọn lính tráng học kiếm ở các dinh thự Hatamoto gần đấy thì chúng đều lắc đầu.
- Chưa nghe thấy phái này bao giờ.
Võ đường Heinai nằm trên một con đường nhỏ ở khu phố ngoài ngăn cách với cổng trước chùa Dentsuin, và môn đệ không có lấy một người. Người trong vùng vẫn thường gọi Heinai là:
- Ông ăn xin ở phố ngoài.
- Ông rái cá.
- Tiên sinh rái cá.
Con đường nhỏ phía trước võ đường đổ dốc thoai thoải được gọi là “dốc rái cá”.
Rái cá là loài thú nhỏ lông màu nâu sậm sống gần nước, ăn cua cá, ếch nhái. Mặt của nó thì lại hao hao giống loài chuột. Và chỉ cần nhìn con rái cá là có thể hình dung được dung mạo của Tsuji Heinai.
Võ đường này trước kia vốn là nơi sinh sống của một thầy thuốc họ Kunugi, vừa bước vào hiên là đến ngay sàn tập võ. Thực ra, đó chỉ là một khoảng chỉ rộng chừng tám tsubo [1] sau khi người ta dẹp đi hai căn phòng mà thôi. Phía sau là phòng của Heinai và nhà bếp, ngoài ra chẳng còn gì nữa.
[1] Một tsubo khoảng 3.3 mét vuông
Heinai đến đây là vào năm năm trước và nghe đâu lúc đó hòa thượng trụ trì chùa Suikou đã bỏ tiền ra giúp. Nhưng chẳng bao lâu sau thì hòa thượng viên tịch, vì vậy mà Heinai chẳng còn cớ gì để lui tới chùa Suikou nữa.
- Hôm qua tao mới ngó qua cái, thì thấy ông rái cá ngồi chồm hổm trước hiên gặm củ cải sống thay cơm.
Những lời độc địa bóng gió hay thẳng thừng như vậy đều nhắm vào Heinai. Khi thấy khói thổi cơm bốc lên từ nhà bếp Heinai thì họ lại bảo:
- A nhìn kìa, thật là hiếm có. Con rái cá đang nấu cơm kìa.
Võ đường Heinai đã đìu hiu tồi tàn rồi mà dung mạo của Tsuji Heinai còn thảm hại hơn. Đầu tóc bù xù dựng đứng như tổ quạ, khuôn mặt hốc hác và dơ dáy đầy bụi bặm. Quanh năm suốt tháng, dù là đông hay hè thì Heinai chỉ mặc độc có chiếc áo gai thô chắp vá chằng chịt với cái quần Hakama đen.
Vì không có môn đệ nên suốt ngày tiên sinh rái cá chỉ toàn ăn với ngủ. Rồi thỉnh thoảng cũng có ra khỏi võ đường, Heinai dựa tấm lưng còng còm cõi như ông già trên cây gậy mà lê bước. Không rõ là đi đâu. Thành ra chẳng ai muốn đến thụ giáo học kiếm với tiên sinh rái cá.
- Thế ông rái cá ăn gì mà sống nhỉ?
- Không biết. Có lẽ là uống sương. Mà biết đâu ổng là một tiên nhân trên trời.
Khu phố này được thành lập kể từ khi Tướng quân Tokugawa đến khai phủ lập ra thành Edo. Khu bên ngoài là một dãy nhà thương nhân, hiệu buôn có tiếng trong vùng và ở phía trước chùa Dentsuin là hiệu sách Iseya và hiệu bán tương Kashiwaya. Thỉnh thoảng chủ hiệu Heiroku là Kiyosuke lại sai người mang cơm nắm, bánh trái đến cho Heinai.
- Hãy mang đến cho tiên sinh ở con phố ngang.
Bọn người hầu mang đến đặt trong nhà bếp, không nói tiếng nào và Heinai cũng nhận lấy không một lời lễ tạ. Thành ra người ta nghĩ rằng Tsuji Heinai sống bằng sự hỷ xả và thương hại này.
Vào buổi chiều ngày mười một tháng giêng, có hai võ sĩ ăn mặc theo lối du hành, hình dong chất phác xuất hiện trước võ đường Heinai. Bọn người làm của hiệu Kashiwaya trông thấy thì làm ầm cả lên:
- Có chuyện rồi! Có chuyện rồi! Có hai người khách Samai đến chuồng rái cá kìa!
Khỏi nói ai cũng biết, sinh hoạt của Heinai trong năm năm nay ảm đạm đến mức nào, chẳng một người khách viếng thăm. Hai người võ sĩ trông thấy Heinai vừa thấp thỏm xuất hiện liền xưng danh:
- Chúng tôi là người ở phiên Ono xứ Echizen, Sugita Shozaemon, còn đây là tiểu đệ Yaheiji. Xin được vào diện kiến tiên sinh Tsuji.
- Tsuji Heinai chính là ta đây.
Heinai ngồi ru rú trong căn phòng tiếp khách mục nát, đáp bằng cái giọng khàn khàn. Hai võ sĩ hết nhìn Heinai rồi lại nhìn nhau ngỡ ngàng không nói. Heinai nở nụ cười làm cái mũi bé tí trở nên nhăn nhúm.
- Các vị là huynh đệ à?
- Thưa, thưa vâng.
Người anh Sugita Shozaemon tuổi chừng ba mươi, khuôn mặt chín chắn và lời ăn tiếng nói cũng chững chạc, còn đứa em Yaheiji trông chừng hai mươi, không khỏi lộ cả ra ngoài sự thất vọng và khinh nhờn.
- Huynh, ta về thôi.
Hắn thì thầm, Shozaemon vội trấn lại.
- Có thật ngài là tiên sinh Tsuji Heinai không?
- Vâng.
Heinai lại đáp bằng cái giọng nhỏ nhẹ, thỏ thẻ như đàn bà trò chuyện khiến huynh đệ nhà Sugita không khỏi ngao ngán.
- Thế các vị có chuyện gì?
- Thật ra là…
- Vâng?
- Chúng tôi có mang đến một phong thư từ chủ hiệu quạt Kariganeya là Onjirou ở Kyoto.
- Ồ, từ ông Karigane sao? Vậy là thư của ta phải không?
- Vâng.
- Đâu, cho xem.
Đọc qua một lần, Tsuji Heinai ngước mắt nhìn huynh đệ Sugita rồi nói:
- Các vị là những kẻ đi báo thù à?
HEINAI RÁI CÁ (2)
Sugita Shozaemon vốn là võ sĩ cấp thấp hai mươi hộc trong đội lính mở đường cho chúa Doi Kainokami khi đi kinh hành. Chúa Doi cai quản phiên Ono thuộc xứ Echizen bổng lộc bốn vạn hộc. Shozaemon cùng em trai Yaheiji rời thành Ono đi báo thù cho phụ thân Sugita Hansuke vào tháng mười hai năm ngoái.
Chuyện xảy ra vào một đêm hè năm đó.
Lão nhân Hansuke, lúc này đã về ẩn cư, đến thăm con gái Okiwa đã về làm dâu một hiệu buôn giấy ở dưới thành, dùng cơm tối rồi lên đường trở về.
Phía ngoài dãy biệt thự của lớp võ sĩ cao cấp trong phiên là dinh thự của Yamana Gengorou. Yamana Gengorou là kiếm sĩ phái Shinnuki Ryu, xuất thân từ phiên Obama xứ Wakasa và là nhân vật được chúa Doi cho vời vào ba năm trước. Gengorou vốn là chỗ họ hàng bà con với phu nhân của Tổng quản phiên Ono là Hori Shirou Zaemon, nên nhờ vào sự nâng đỡ này mà lãnh chức “Kiếm thuật chỉ nam”, dạy võ nghệ cho chúa Doi Kainokami và gia thần trong phiên.
Dù gì đi nữa, thì Gengorou cũng là thân thích với Tổng quản Hori vốn được chúa Doi tín nhiệm, nên uy thế của hắn mỗi ngày một lớn mạnh, xét về kiếm thuật thì có thể nói rằng, trong phiên chẳng có ai là đối thủ của hắn. Thành ra, việc Yamana trở nên ngạo mạn cũng là điều đương nhiên, tất sớm muộn gì cũng đến. Tuy đã ba mươi hai tuổi nhưng vẫn còn độc thân, hắn thường biện bạch:
- Vì ngày đêm khổ luyện kiếm pháp nên không còn thời giờ chú ý đến nữ nhi nữa.
Đêm đó, lão nhân Sugita Hansuke vừa bước vào khu rừng cách dinh thự của Yamana Gengorou không xa bỗng dừng chân.
- Ủa?
Hình như từ trong rừng vọng ra tiếng kêu the thé không bình thường của nữ nhân. Lắng tai nghe kĩ, thì Hansuke cảm thấy được một bầu không khí quái lạ từ sâu trong rừng. Lão nhân Sugita quyết định đi vào trong xem rõ thực hư, cất tiếng gọi.
- Này… Này…. Có chuyện gì thế…?
- Cứu! …Cứu với!…
Có tiếng nữ nhân vừa cất lên liền lặng ngay như bị chèn mồm. Ông lão theo hướng phát ra tiếng kêu mà tiến. Trong ánh lửa bập bùng của chiếc đèn lồng, hiện ra một cô gái trẻ đang bị một gã đàn ông to lớn cưỡi lên toan làm nhục trên bãi cỏ. Không ai khác, hắn chính là Yamana Gengorou. Nạn nhân là con gái của Tsuyama Gohei, một người lính trơn sống tại dãy nhà dài dành cho lính tráng trong phiên.
- Ngài Yamana đấy à?… Ngài đang làm… …. Mà xin ngài hãy buông cô nương ấy ra ngay cho.
Đối với Yamana, thân thích của Tổng quản trong phiên thì lão Sugita chỉ là một kẻ thân phận quèn không đáng kể. Vì thế mà chẳng những hắn không nghe theo mà còn bực mình thét:
- Cút đi! Lão già thối!
Tuy Hansuke là thân phận kẻ dưới, nhưng tính tình cũng cứng cỏi nên không thể bỏ mặc con gái Tsuyama một mình được. Trong lúc lời qua tiếng lại, Yamana Gengoro tặc lưỡi rồi bất ngờ rút gươm chém một nhát chết ngay lão Sugita. Rồi hắn bồi thêm một nhát vào cô gái, đoạn trở về dinh thự, để lại cho tổng quản Hori Shiro Zaemon một phong thư rồi ung dung rời khỏi thành. Lời lẽ phong thư hết sức đơn giản, đại khái viết là vì đã vô lễ chém chết lão nhân Sugita Hansuke và con gái Tsuyama, gây phiền hà cho các vị chức sắc nên phải rời thành đến Edo một chuyến.
Lão Sugita không cục cựa nhưng cô gái hãy còn sống, cố lết về nhà thuật lại mọi chuyện cho phụ thân nghe. Huynh đệ nhà Sugita là Shozaemon và Yaheiji nghe tin từ Tsuyama Gohei xong vội vàng chạy đến hiện trường, lúc này lão Sugita đã tắt thở. Con gái Tsuyama sau ba ngày cũng lìa trần. Hình như là bị Yamana Gengoro say rượu chém chết khi đang trên đường đến nhà thầy thuốc Maoka Kozen bốc thuốc cho mẫu thân.
Nhưng sự kiện này bị chính quyền phiên làm mọi cách để giấu nhẹm. Thứ nhất, phạm nhân là thân thích của kẻ có quyền thế. Thứ hai, phạm nhân là gia thần sủng ái của chúa Doi. Vả lại, nạn nhân Sugita Hansuke và con gái người lính trơn Tsuyama chỉ là những kẻ thân phận thấp kém, nên áp lực từ trên buộc phải làm cho câu chuyện êm xuôi đã có tác dụng. Tsuyama Gohei chỉ còn biết nuốt nước mắt mà cam chịu, nhưng huynh đệ nhà Sugita thì quyết phản kháng đến cùng, không lùi một bước.
- Xin ngài ban lệnh cho chúng tôi được báo thù cho phụ thân.
Tổng quản Hori ngoài mặt thì vỗ về, bên trong thì ngầm ý:
- Nếu các ngươi chịu xem như không có việc gì xảy ra thì ta sẽ xem xét cho bổng lộc năm mươi hộc một năm, đủ nuôi hai người.
Nhưng dù cho ngon ngọt thế nào đi nữa thì huynh đệ Sugita cũng đều lắc đầu. Ngay cả chúa Doi cũng cho rằng huynh đệ Sugita là láo xược. Nhưng lỗi thuộc về bên nào…?
Dù gì đi nữa thì huynh đệ Sugita cũng là những kẻ mang thân đi báo thù, mà chuyện báo thù vốn được coi là hợp pháp và là một cái nghĩa phải làm trong xã hội võ trị Nhật Bản ngày xưa, trong tầng lớp võ gia thì quy tắc này lại càng nghiêm mật hơn. Thành ra, cho dù có là Tổng quản một thành, là chúa một vùng đi nữa thì cũng không thể không cho phép. Chúa Doi miễn cưỡng cấp phép cho Sugita nhưng lại ngấm ngầm ra lệnh:
- Hãy bí mật trông coi Yamana Gengoro ở Edo.
Huynh đệ Sugita được phép đi báo thù liền rời phiên Ono lên đường ngay. Chuyện xảy ra vào cuối năm ngoái, sau sự kiện lão Hansuke bị chém chết khoảng sáu tháng.
Trong lúc này ở Ono, cả chúa Doi lẫn tổng quản Hori đều bắt đầu gửi mật thư đến dinh thự ở Edo, ngầm bảo vệ Yamana Gengoro. Nhưng Gengoro vẫn cứ bình thản xuất đầu lộ diện tại dinh thự ở cổng ngoài Sakada thành Edo. Nếu có ai lấy làm lo ngại thì hắn chỉ cười khảy với vẻ tự tin:
- Bọn Sugita à, chỉ cần một đao là chém chết chúng ngay. Thế là xong chuyện.
- Ừ, quả nhiên.
Quả là không một ai mảy may nghi ngờ về điều này.
Rồi… theo mật lệnh của chúa Doi, một căn võ đường uy nghi được dựng lên ở phố Onando thuộc Ushigome, và Yamana Gengoro nghiễm nhiên trở thành chủ võ đường. Người đến học kiếm mỗi ngày một đông, không chỉ là bọn gia thần của chúa Doi đóng tại Edo, mà còn có cả người trong phủ Tướng quân Tokugawa và các Hatamoto chung quanh.
Trong khi đó, huynh đệ Sugita bắt đầu lên đường tìm Yamana và tìm đến hiệu giấy Mokuya Manbei từ biệt đại tỷ đã về nhà chồng. Lúc bấy giờ, người anh rể Manbei mới nói:
- Chuyện xảy ra gần đây thì bọn thương nhân trong thành như chúng ta đây đều không chịu được. Chỉ mong các chú sớm lấy được đầu địch.
Rồi lại thêm:
- Ta có người anh họ là Kariganeya Onjirou mở hiệu quạt ở Kyoto, nhưng cũng có chi điếm ở Edo nên rất thông thạo tình hình ở đó. Ta sớm nghĩ các chú sẽ đến nên đã viết sẵn phong thư này rồi.
Kariganeya Onjiro lại trả lời rằng:
- Ngày xưa phụ thân ta có chơi thân với một tiên sinh dạy kiếm, tên là Tsuji Heinai và hình như cũng có võ đường ở đâu đó. Vì tình giao hảo sâu nặng nên ta nghĩ tiên sinh Tsuji có thể giúp được.
Đoạn Kariganeya thảo một phong thư mang đến cho Heinai. Huynh đệ Sugita lần đầu đến Edo tìm đến chỗ ông rái cá là vì vậy. Tuy không nhận được sự hỗ trợ từ phiên Ono nhưng Sugita cũng nhận được một món tiền khá lớn gọi là tiễn biệt từ anh rể Manbei.
- Vậy thì, mời các vị vào trong.
Tsuji Heinai nghênh đón huynh đệ Sugita với vẻ đầy thiện cảm, rồi nói:
- Ta vốn cũng chịu nhiều ơn với ông Kariganeya đời trước ở Kyoto.
HEINAI RÁI CÁ (3)
Bắt đầu từ hôm đó, huynh đệ nhà Sugita trú lại võ đường Tsuji. Nhìn thấy bộ dạng Heinai như vậy thì Yaheiji không khỏi ngao ngán và thất vọng đến cực độ.
- Huynh trưởng, nếu chúng ta cứ ở lại đây thì thật chẳng ra làm sao. Yamana Gengoro thậm chí không thèm trốn cũng chẳng cần chạy, mà lại còn mở võ đường đâu đó trong vùng Ushigome nữa. Phải nhanh lên mới được.
Không phải là Shozaemon không nghĩ đến điều này. Chẳng là khi nhận phong thư từ Kariganeya thì được trợ ngôn thêm: “Nếu như được tiên sinh Tsuji giúp sức thì…”.
Thực tế, nếu là một cuộc đọ sức một mất một còn thì nói thật, cả hai chẳng phải là đối thủ của Yamana. Vả lại sau lưng hắn còn có thế lực hậu thuẫn ở phiên Ono, môn đệ của hắn ở Edo cũng không ít. Thành ra, Yaheiji nhìn thấy tình thế này đã sớm tuyệt vọng.
- Chúng ta mảy may không có cơ hội thắng.
Nhưng ngược lại, Heinai chẳng hề tỏ ra sốt sắng mà cứ bình chân bảo:
- Việc gì nào, các vị cứ thong thả. Địch thủ chẳng hề trốn đi đâu mà lo.
Rồi chỉ dặn thêm rằng không nên tùy tiện ra ngoài.
Đúng như lời dặn.
Khi nhận được tin báo từ Echizen rằng huynh đệ Sugita đã đến Edo, thì Yamana Gengoro chẳng lấy làm bận tâm lắm mà chỉ hất hàm:
- Khi nào thấy chúng thì sẽ chém chết ngay.
Bọn môn nhân của chúa Doi ở Edo cũng bắt đầu lùng sục chỗ trú của bọn Shozaemon khắp nơi trong thành.
Thành ra tình thế đảo ngược, bên săn đuổi giờ đây lại trở thành bên bị săn lùng. Mọi động tĩnh trong thành nhất nhất đều do người của hiệu Kariganeya chi điếm Edo và những người sống ở cổng Sakurada, thương hại cảnh ngộ của anh em Sugita mà đến võ đường Tsuji cung cấp.
Chi điếm Kariganeya do lão Ichi Uemon coi sóc, đây là nhân vật đã hết mình vì họ Sugita. Theo lời lão thì:
- Hai vị chớ nên đến gần võ đường Yamana ở phố Onando, ở đó vô cùng nguy hiểm. Không chỉ Gengoro mà cả mười mấy tên môn nhân là võ sĩ giang hồ ngày đêm túc trực ở đó, chỉ đợi các vị xuất hiện là ra tay thôi.…
Tháng giêng trôi qua, rồi tháng hai cũng vào trung tuần.
Vì nơi trú ẩn là một võ đường nên ngày ngày Sugita Shozaemon đều mang mộc kiếm cùng Yaheiji luyện tập hăng say. Thân phận hai người chỉ là hạng võ sĩ cấp thấp, kiếm thuật cũng không có gì đặc biệt, nhưng một hôm Shozaemon có ý thử Heinai.
- Thưa tiên sinh, chúng tôi là những kẻ mang thân đi báo thù. Xin tiên sinh chỉ giáo một ván.
- Ờ ta có xem, có xem.
Heinai đáp.
Tức là đôi khi Heinai có xem anh em Sugita luyện tập và dường như khẩu điệu muốn nói rằng vì mình có xem nên không cần phải chỉ dạy gì thêm.
Rồi mùa xuân cũng đến Edo trong cuộc hành trình qua các vùng phía nam như Satsuma cho đến xứ Mutsu ở phương bắc. Lúc này, cứ khoảng ba ngày Heinai lại đi ra ngoài một lần, giao võ đường lại cho bọn Sugita, không rõ là đi đâu… Và Shozaemon cũng làm những việc lặt vặt như sửa chữa lại cánh cổng võ đường đã mục nát. Tuy chỉ là cổng nhỏ nhưng trụ khá to và vững chắc. Thế mà Shozaemon chỉ dùng một tay nâng lên nhẹ nhàng như nâng một ống điếu. Heinai trông thấy nhíu mày:
- Ồ!… Quả là đại lực. Được, được.
Vừa nói vừa gật gù nhưng “được, được” là ý gì thì không ai biết. Rồi chẳng mấy chốc mà Yaheiji tỏ ra nản lòng muốn từ bỏ tất cả mà bàn với Shozaemon:
- Huynh à, cho dù chúng ta có đánh bại được Yamana Gengoro đi nữa thì khi trở về Ono thì chúa Doi, Tổng quản Hori cùng các nguyên thần đại lão chưa chắc đã vui vẻ ra tiếp đón. May mắn là chúng ta chẳng còn ai thân thích, hay là cứ trốn quách đến một nơi nào đó đi.
Shozaemon nghe rồi bác bỏ, vẻ thật thà.
- Còn ta, chính tay ta phải xé xác Yamana Gengoro ra trăm mảnh mới hả giận. Đã là võ sĩ, sau khi sát hại kẻ vô tội thì phải lập tức mổ bụng tạ tội tại chỗ. Vậy mà hắn lại còn bỏ trốn, chúng ta là con của kẻ bị hại thì nhất định phải xé xác hắn ra. Thù này phải báo, phải báo!
- Nhưng mà, huynh….
- Phải báo, phải báo. Thù này không thể không báo.
Vậy là ý Shozaemon đã quyết.
- Nhưng mà dù gì đi nữa thì cũng nên đi khỏi đây. Ở đây mãi hóa ra chẳng phải là chúng ta mang tiền đến lo cơm nước cho lão ăn mày kia sao.
- Này đệ nói gì vậy. Chẳng lẽ đệ quên rằng ai đã cho chúng ta chỗ trú ngụ qua những ngày tháng vừa rồi sao?
Không hiểu vì sao Shozaemon lại có cái cảm giác rằng mình không muốn rời khỏi cái tổ rái cá này. Tuy đến đây chưa được lâu nhưng đã xảy ra chuyện như thế này. Một hôm, khi Yaheiji đang tắm trong gian nhà đất kề bếp ăn còn Shozaemon thì đang mải vụt kiếm một mình trong võ đường, thì Heinai từ ngoài vườn bước vào.
- Thật không ngờ mỗi ngày các hạ lại tiến bộ nhanh chóng hơn trước. Ta có điều này muốn hỏi các hạ.
- Vâng, là chuyện gì?
- Trong suốt cuộc đời con người, kể từ khi mới lọt lòng mẹ thì người ta biết rõ điều gì nhất?
- Vâng…?
Shozaemon bỗng ngơ ngác. Heinai liền tiếp lời.
- Đó là một ngày nào đó người ta phải chết.
- Đương… đương nhiên mà.…
- Đây là chuyện đương nhiên nhưng lại là chuyện mà con người không thể chấp nhận được, mà cũng không suy nghĩ đứng đắn và sâu sắc về nó. Một ngày nào đó, người ta phải chấp nhận cái chết thôi. Điều quan trọng là hãy thường quán tưởng điều này, ngày ngày vừa sống vừa phải tâm niệm rằng mình sẽ phải chết.
- …
- Những người ngày ngày quán tưởng về điều này, trên có Thiên Hoàng, Tướng quân, các vị chúa Daimyou, dưới đến bách tính thường dân, đến ngay cả lão ăn mày dưới gầm cầu, từng người từng người đều có thể làm tròn bổn phận trong đời của mình.
Heinai nói xong lại đổi giọng tiếp lời rồi thủng thẳng bỏ đi.
- Đối với kẻ đi báo thù cũng giống như vậy.
Lúc này, Sugita Shozaemon cảm thấy trong lời nói của Tsuji Heinai dường như có luồng điện chạy qua lồng ngực, từ sâu thẳm trong lòng. Không hiểu vì sao, dường như có cái gì đó trong tâm hồn nay nhất thời bùng nổ, từ trong các mạch máu tuôn ra một sức mạnh vô hình chảy qua thân thể hắn.
Đêm đó, Shozaemon đem những lời Heinai nói thuật lại cho Yaheiji nghe thì chỉ nhận được lời đáp lại rằng:
- Thật là chán!
Rồi chẳng thèm để tâm đến nửa lời.
Từ đêm đó, thái độ và lời nói của Shozaemon đối với Tsuji Heinai bỗng nhiên thay đổi hẳn.
- Xem kìa, hông lão ấy xiêu vẹo thế kia mà dạy được kiếm thuật à. Ghê thật!
- Tiên sinh đã qua sáu mươi rồi đó.
- Tầm bậy, đã bảy mươi hai rồi.
Heinai có một căn võ đường nho nhỏ dưới phố Koishikawa và dân sống ở khu phố ngoài vẫn thường nhìn Heinai với con mắt như vậy. Nghe nói Heinai là kiếm sĩ phái Mugai Ryu, nhưng hỏi bọn lính tráng học kiếm ở các dinh thự Hatamoto gần đấy thì chúng đều lắc đầu.
- Chưa nghe thấy phái này bao giờ.
Võ đường Heinai nằm trên một con đường nhỏ ở khu phố ngoài ngăn cách với cổng trước chùa Dentsuin, và môn đệ không có lấy một người. Người trong vùng vẫn thường gọi Heinai là:
- Ông ăn xin ở phố ngoài.
- Ông rái cá.
- Tiên sinh rái cá.
Con đường nhỏ phía trước võ đường đổ dốc thoai thoải được gọi là “dốc rái cá”.
Rái cá là loài thú nhỏ lông màu nâu sậm sống gần nước, ăn cua cá, ếch nhái. Mặt của nó thì lại hao hao giống loài chuột. Và chỉ cần nhìn con rái cá là có thể hình dung được dung mạo của Tsuji Heinai.
Võ đường này trước kia vốn là nơi sinh sống của một thầy thuốc họ Kunugi, vừa bước vào hiên là đến ngay sàn tập võ. Thực ra, đó chỉ là một khoảng chỉ rộng chừng tám tsubo [1] sau khi người ta dẹp đi hai căn phòng mà thôi. Phía sau là phòng của Heinai và nhà bếp, ngoài ra chẳng còn gì nữa.
[1] Một tsubo khoảng 3.3 mét vuông
Heinai đến đây là vào năm năm trước và nghe đâu lúc đó hòa thượng trụ trì chùa Suikou đã bỏ tiền ra giúp. Nhưng chẳng bao lâu sau thì hòa thượng viên tịch, vì vậy mà Heinai chẳng còn cớ gì để lui tới chùa Suikou nữa.
- Hôm qua tao mới ngó qua cái, thì thấy ông rái cá ngồi chồm hổm trước hiên gặm củ cải sống thay cơm.
Những lời độc địa bóng gió hay thẳng thừng như vậy đều nhắm vào Heinai. Khi thấy khói thổi cơm bốc lên từ nhà bếp Heinai thì họ lại bảo:
- A nhìn kìa, thật là hiếm có. Con rái cá đang nấu cơm kìa.
Võ đường Heinai đã đìu hiu tồi tàn rồi mà dung mạo của Tsuji Heinai còn thảm hại hơn. Đầu tóc bù xù dựng đứng như tổ quạ, khuôn mặt hốc hác và dơ dáy đầy bụi bặm. Quanh năm suốt tháng, dù là đông hay hè thì Heinai chỉ mặc độc có chiếc áo gai thô chắp vá chằng chịt với cái quần Hakama đen.
Vì không có môn đệ nên suốt ngày tiên sinh rái cá chỉ toàn ăn với ngủ. Rồi thỉnh thoảng cũng có ra khỏi võ đường, Heinai dựa tấm lưng còng còm cõi như ông già trên cây gậy mà lê bước. Không rõ là đi đâu. Thành ra chẳng ai muốn đến thụ giáo học kiếm với tiên sinh rái cá.
- Thế ông rái cá ăn gì mà sống nhỉ?
- Không biết. Có lẽ là uống sương. Mà biết đâu ổng là một tiên nhân trên trời.
Khu phố này được thành lập kể từ khi Tướng quân Tokugawa đến khai phủ lập ra thành Edo. Khu bên ngoài là một dãy nhà thương nhân, hiệu buôn có tiếng trong vùng và ở phía trước chùa Dentsuin là hiệu sách Iseya và hiệu bán tương Kashiwaya. Thỉnh thoảng chủ hiệu Heiroku là Kiyosuke lại sai người mang cơm nắm, bánh trái đến cho Heinai.
- Hãy mang đến cho tiên sinh ở con phố ngang.
Bọn người hầu mang đến đặt trong nhà bếp, không nói tiếng nào và Heinai cũng nhận lấy không một lời lễ tạ. Thành ra người ta nghĩ rằng Tsuji Heinai sống bằng sự hỷ xả và thương hại này.
Vào buổi chiều ngày mười một tháng giêng, có hai võ sĩ ăn mặc theo lối du hành, hình dong chất phác xuất hiện trước võ đường Heinai. Bọn người làm của hiệu Kashiwaya trông thấy thì làm ầm cả lên:
- Có chuyện rồi! Có chuyện rồi! Có hai người khách Samai đến chuồng rái cá kìa!
Khỏi nói ai cũng biết, sinh hoạt của Heinai trong năm năm nay ảm đạm đến mức nào, chẳng một người khách viếng thăm. Hai người võ sĩ trông thấy Heinai vừa thấp thỏm xuất hiện liền xưng danh:
- Chúng tôi là người ở phiên Ono xứ Echizen, Sugita Shozaemon, còn đây là tiểu đệ Yaheiji. Xin được vào diện kiến tiên sinh Tsuji.
- Tsuji Heinai chính là ta đây.
Heinai ngồi ru rú trong căn phòng tiếp khách mục nát, đáp bằng cái giọng khàn khàn. Hai võ sĩ hết nhìn Heinai rồi lại nhìn nhau ngỡ ngàng không nói. Heinai nở nụ cười làm cái mũi bé tí trở nên nhăn nhúm.
- Các vị là huynh đệ à?
- Thưa, thưa vâng.
Người anh Sugita Shozaemon tuổi chừng ba mươi, khuôn mặt chín chắn và lời ăn tiếng nói cũng chững chạc, còn đứa em Yaheiji trông chừng hai mươi, không khỏi lộ cả ra ngoài sự thất vọng và khinh nhờn.
- Huynh, ta về thôi.
Hắn thì thầm, Shozaemon vội trấn lại.
- Có thật ngài là tiên sinh Tsuji Heinai không?
- Vâng.
Heinai lại đáp bằng cái giọng nhỏ nhẹ, thỏ thẻ như đàn bà trò chuyện khiến huynh đệ nhà Sugita không khỏi ngao ngán.
- Thế các vị có chuyện gì?
- Thật ra là…
- Vâng?
- Chúng tôi có mang đến một phong thư từ chủ hiệu quạt Kariganeya là Onjirou ở Kyoto.
- Ồ, từ ông Karigane sao? Vậy là thư của ta phải không?
- Vâng.
- Đâu, cho xem.
Đọc qua một lần, Tsuji Heinai ngước mắt nhìn huynh đệ Sugita rồi nói:
- Các vị là những kẻ đi báo thù à?
HEINAI RÁI CÁ (2)
Sugita Shozaemon vốn là võ sĩ cấp thấp hai mươi hộc trong đội lính mở đường cho chúa Doi Kainokami khi đi kinh hành. Chúa Doi cai quản phiên Ono thuộc xứ Echizen bổng lộc bốn vạn hộc. Shozaemon cùng em trai Yaheiji rời thành Ono đi báo thù cho phụ thân Sugita Hansuke vào tháng mười hai năm ngoái.
Chuyện xảy ra vào một đêm hè năm đó.
Lão nhân Hansuke, lúc này đã về ẩn cư, đến thăm con gái Okiwa đã về làm dâu một hiệu buôn giấy ở dưới thành, dùng cơm tối rồi lên đường trở về.
Phía ngoài dãy biệt thự của lớp võ sĩ cao cấp trong phiên là dinh thự của Yamana Gengorou. Yamana Gengorou là kiếm sĩ phái Shinnuki Ryu, xuất thân từ phiên Obama xứ Wakasa và là nhân vật được chúa Doi cho vời vào ba năm trước. Gengorou vốn là chỗ họ hàng bà con với phu nhân của Tổng quản phiên Ono là Hori Shirou Zaemon, nên nhờ vào sự nâng đỡ này mà lãnh chức “Kiếm thuật chỉ nam”, dạy võ nghệ cho chúa Doi Kainokami và gia thần trong phiên.
Dù gì đi nữa, thì Gengorou cũng là thân thích với Tổng quản Hori vốn được chúa Doi tín nhiệm, nên uy thế của hắn mỗi ngày một lớn mạnh, xét về kiếm thuật thì có thể nói rằng, trong phiên chẳng có ai là đối thủ của hắn. Thành ra, việc Yamana trở nên ngạo mạn cũng là điều đương nhiên, tất sớm muộn gì cũng đến. Tuy đã ba mươi hai tuổi nhưng vẫn còn độc thân, hắn thường biện bạch:
- Vì ngày đêm khổ luyện kiếm pháp nên không còn thời giờ chú ý đến nữ nhi nữa.
Đêm đó, lão nhân Sugita Hansuke vừa bước vào khu rừng cách dinh thự của Yamana Gengorou không xa bỗng dừng chân.
- Ủa?
Hình như từ trong rừng vọng ra tiếng kêu the thé không bình thường của nữ nhân. Lắng tai nghe kĩ, thì Hansuke cảm thấy được một bầu không khí quái lạ từ sâu trong rừng. Lão nhân Sugita quyết định đi vào trong xem rõ thực hư, cất tiếng gọi.
- Này… Này…. Có chuyện gì thế…?
- Cứu! …Cứu với!…
Có tiếng nữ nhân vừa cất lên liền lặng ngay như bị chèn mồm. Ông lão theo hướng phát ra tiếng kêu mà tiến. Trong ánh lửa bập bùng của chiếc đèn lồng, hiện ra một cô gái trẻ đang bị một gã đàn ông to lớn cưỡi lên toan làm nhục trên bãi cỏ. Không ai khác, hắn chính là Yamana Gengorou. Nạn nhân là con gái của Tsuyama Gohei, một người lính trơn sống tại dãy nhà dài dành cho lính tráng trong phiên.
- Ngài Yamana đấy à?… Ngài đang làm… …. Mà xin ngài hãy buông cô nương ấy ra ngay cho.
Đối với Yamana, thân thích của Tổng quản trong phiên thì lão Sugita chỉ là một kẻ thân phận quèn không đáng kể. Vì thế mà chẳng những hắn không nghe theo mà còn bực mình thét:
- Cút đi! Lão già thối!
Tuy Hansuke là thân phận kẻ dưới, nhưng tính tình cũng cứng cỏi nên không thể bỏ mặc con gái Tsuyama một mình được. Trong lúc lời qua tiếng lại, Yamana Gengoro tặc lưỡi rồi bất ngờ rút gươm chém một nhát chết ngay lão Sugita. Rồi hắn bồi thêm một nhát vào cô gái, đoạn trở về dinh thự, để lại cho tổng quản Hori Shiro Zaemon một phong thư rồi ung dung rời khỏi thành. Lời lẽ phong thư hết sức đơn giản, đại khái viết là vì đã vô lễ chém chết lão nhân Sugita Hansuke và con gái Tsuyama, gây phiền hà cho các vị chức sắc nên phải rời thành đến Edo một chuyến.
Lão Sugita không cục cựa nhưng cô gái hãy còn sống, cố lết về nhà thuật lại mọi chuyện cho phụ thân nghe. Huynh đệ nhà Sugita là Shozaemon và Yaheiji nghe tin từ Tsuyama Gohei xong vội vàng chạy đến hiện trường, lúc này lão Sugita đã tắt thở. Con gái Tsuyama sau ba ngày cũng lìa trần. Hình như là bị Yamana Gengoro say rượu chém chết khi đang trên đường đến nhà thầy thuốc Maoka Kozen bốc thuốc cho mẫu thân.
Nhưng sự kiện này bị chính quyền phiên làm mọi cách để giấu nhẹm. Thứ nhất, phạm nhân là thân thích của kẻ có quyền thế. Thứ hai, phạm nhân là gia thần sủng ái của chúa Doi. Vả lại, nạn nhân Sugita Hansuke và con gái người lính trơn Tsuyama chỉ là những kẻ thân phận thấp kém, nên áp lực từ trên buộc phải làm cho câu chuyện êm xuôi đã có tác dụng. Tsuyama Gohei chỉ còn biết nuốt nước mắt mà cam chịu, nhưng huynh đệ nhà Sugita thì quyết phản kháng đến cùng, không lùi một bước.
- Xin ngài ban lệnh cho chúng tôi được báo thù cho phụ thân.
Tổng quản Hori ngoài mặt thì vỗ về, bên trong thì ngầm ý:
- Nếu các ngươi chịu xem như không có việc gì xảy ra thì ta sẽ xem xét cho bổng lộc năm mươi hộc một năm, đủ nuôi hai người.
Nhưng dù cho ngon ngọt thế nào đi nữa thì huynh đệ Sugita cũng đều lắc đầu. Ngay cả chúa Doi cũng cho rằng huynh đệ Sugita là láo xược. Nhưng lỗi thuộc về bên nào…?
Dù gì đi nữa thì huynh đệ Sugita cũng là những kẻ mang thân đi báo thù, mà chuyện báo thù vốn được coi là hợp pháp và là một cái nghĩa phải làm trong xã hội võ trị Nhật Bản ngày xưa, trong tầng lớp võ gia thì quy tắc này lại càng nghiêm mật hơn. Thành ra, cho dù có là Tổng quản một thành, là chúa một vùng đi nữa thì cũng không thể không cho phép. Chúa Doi miễn cưỡng cấp phép cho Sugita nhưng lại ngấm ngầm ra lệnh:
- Hãy bí mật trông coi Yamana Gengoro ở Edo.
Huynh đệ Sugita được phép đi báo thù liền rời phiên Ono lên đường ngay. Chuyện xảy ra vào cuối năm ngoái, sau sự kiện lão Hansuke bị chém chết khoảng sáu tháng.
Trong lúc này ở Ono, cả chúa Doi lẫn tổng quản Hori đều bắt đầu gửi mật thư đến dinh thự ở Edo, ngầm bảo vệ Yamana Gengoro. Nhưng Gengoro vẫn cứ bình thản xuất đầu lộ diện tại dinh thự ở cổng ngoài Sakada thành Edo. Nếu có ai lấy làm lo ngại thì hắn chỉ cười khảy với vẻ tự tin:
- Bọn Sugita à, chỉ cần một đao là chém chết chúng ngay. Thế là xong chuyện.
- Ừ, quả nhiên.
Quả là không một ai mảy may nghi ngờ về điều này.
Rồi… theo mật lệnh của chúa Doi, một căn võ đường uy nghi được dựng lên ở phố Onando thuộc Ushigome, và Yamana Gengoro nghiễm nhiên trở thành chủ võ đường. Người đến học kiếm mỗi ngày một đông, không chỉ là bọn gia thần của chúa Doi đóng tại Edo, mà còn có cả người trong phủ Tướng quân Tokugawa và các Hatamoto chung quanh.
Trong khi đó, huynh đệ Sugita bắt đầu lên đường tìm Yamana và tìm đến hiệu giấy Mokuya Manbei từ biệt đại tỷ đã về nhà chồng. Lúc bấy giờ, người anh rể Manbei mới nói:
- Chuyện xảy ra gần đây thì bọn thương nhân trong thành như chúng ta đây đều không chịu được. Chỉ mong các chú sớm lấy được đầu địch.
Rồi lại thêm:
- Ta có người anh họ là Kariganeya Onjirou mở hiệu quạt ở Kyoto, nhưng cũng có chi điếm ở Edo nên rất thông thạo tình hình ở đó. Ta sớm nghĩ các chú sẽ đến nên đã viết sẵn phong thư này rồi.
Kariganeya Onjiro lại trả lời rằng:
- Ngày xưa phụ thân ta có chơi thân với một tiên sinh dạy kiếm, tên là Tsuji Heinai và hình như cũng có võ đường ở đâu đó. Vì tình giao hảo sâu nặng nên ta nghĩ tiên sinh Tsuji có thể giúp được.
Đoạn Kariganeya thảo một phong thư mang đến cho Heinai. Huynh đệ Sugita lần đầu đến Edo tìm đến chỗ ông rái cá là vì vậy. Tuy không nhận được sự hỗ trợ từ phiên Ono nhưng Sugita cũng nhận được một món tiền khá lớn gọi là tiễn biệt từ anh rể Manbei.
- Vậy thì, mời các vị vào trong.
Tsuji Heinai nghênh đón huynh đệ Sugita với vẻ đầy thiện cảm, rồi nói:
- Ta vốn cũng chịu nhiều ơn với ông Kariganeya đời trước ở Kyoto.
HEINAI RÁI CÁ (3)
Bắt đầu từ hôm đó, huynh đệ nhà Sugita trú lại võ đường Tsuji. Nhìn thấy bộ dạng Heinai như vậy thì Yaheiji không khỏi ngao ngán và thất vọng đến cực độ.
- Huynh trưởng, nếu chúng ta cứ ở lại đây thì thật chẳng ra làm sao. Yamana Gengoro thậm chí không thèm trốn cũng chẳng cần chạy, mà lại còn mở võ đường đâu đó trong vùng Ushigome nữa. Phải nhanh lên mới được.
Không phải là Shozaemon không nghĩ đến điều này. Chẳng là khi nhận phong thư từ Kariganeya thì được trợ ngôn thêm: “Nếu như được tiên sinh Tsuji giúp sức thì…”.
Thực tế, nếu là một cuộc đọ sức một mất một còn thì nói thật, cả hai chẳng phải là đối thủ của Yamana. Vả lại sau lưng hắn còn có thế lực hậu thuẫn ở phiên Ono, môn đệ của hắn ở Edo cũng không ít. Thành ra, Yaheiji nhìn thấy tình thế này đã sớm tuyệt vọng.
- Chúng ta mảy may không có cơ hội thắng.
Nhưng ngược lại, Heinai chẳng hề tỏ ra sốt sắng mà cứ bình chân bảo:
- Việc gì nào, các vị cứ thong thả. Địch thủ chẳng hề trốn đi đâu mà lo.
Rồi chỉ dặn thêm rằng không nên tùy tiện ra ngoài.
Đúng như lời dặn.
Khi nhận được tin báo từ Echizen rằng huynh đệ Sugita đã đến Edo, thì Yamana Gengoro chẳng lấy làm bận tâm lắm mà chỉ hất hàm:
- Khi nào thấy chúng thì sẽ chém chết ngay.
Bọn môn nhân của chúa Doi ở Edo cũng bắt đầu lùng sục chỗ trú của bọn Shozaemon khắp nơi trong thành.
Thành ra tình thế đảo ngược, bên săn đuổi giờ đây lại trở thành bên bị săn lùng. Mọi động tĩnh trong thành nhất nhất đều do người của hiệu Kariganeya chi điếm Edo và những người sống ở cổng Sakurada, thương hại cảnh ngộ của anh em Sugita mà đến võ đường Tsuji cung cấp.
Chi điếm Kariganeya do lão Ichi Uemon coi sóc, đây là nhân vật đã hết mình vì họ Sugita. Theo lời lão thì:
- Hai vị chớ nên đến gần võ đường Yamana ở phố Onando, ở đó vô cùng nguy hiểm. Không chỉ Gengoro mà cả mười mấy tên môn nhân là võ sĩ giang hồ ngày đêm túc trực ở đó, chỉ đợi các vị xuất hiện là ra tay thôi.…
Tháng giêng trôi qua, rồi tháng hai cũng vào trung tuần.
Vì nơi trú ẩn là một võ đường nên ngày ngày Sugita Shozaemon đều mang mộc kiếm cùng Yaheiji luyện tập hăng say. Thân phận hai người chỉ là hạng võ sĩ cấp thấp, kiếm thuật cũng không có gì đặc biệt, nhưng một hôm Shozaemon có ý thử Heinai.
- Thưa tiên sinh, chúng tôi là những kẻ mang thân đi báo thù. Xin tiên sinh chỉ giáo một ván.
- Ờ ta có xem, có xem.
Heinai đáp.
Tức là đôi khi Heinai có xem anh em Sugita luyện tập và dường như khẩu điệu muốn nói rằng vì mình có xem nên không cần phải chỉ dạy gì thêm.
Rồi mùa xuân cũng đến Edo trong cuộc hành trình qua các vùng phía nam như Satsuma cho đến xứ Mutsu ở phương bắc. Lúc này, cứ khoảng ba ngày Heinai lại đi ra ngoài một lần, giao võ đường lại cho bọn Sugita, không rõ là đi đâu… Và Shozaemon cũng làm những việc lặt vặt như sửa chữa lại cánh cổng võ đường đã mục nát. Tuy chỉ là cổng nhỏ nhưng trụ khá to và vững chắc. Thế mà Shozaemon chỉ dùng một tay nâng lên nhẹ nhàng như nâng một ống điếu. Heinai trông thấy nhíu mày:
- Ồ!… Quả là đại lực. Được, được.
Vừa nói vừa gật gù nhưng “được, được” là ý gì thì không ai biết. Rồi chẳng mấy chốc mà Yaheiji tỏ ra nản lòng muốn từ bỏ tất cả mà bàn với Shozaemon:
- Huynh à, cho dù chúng ta có đánh bại được Yamana Gengoro đi nữa thì khi trở về Ono thì chúa Doi, Tổng quản Hori cùng các nguyên thần đại lão chưa chắc đã vui vẻ ra tiếp đón. May mắn là chúng ta chẳng còn ai thân thích, hay là cứ trốn quách đến một nơi nào đó đi.
Shozaemon nghe rồi bác bỏ, vẻ thật thà.
- Còn ta, chính tay ta phải xé xác Yamana Gengoro ra trăm mảnh mới hả giận. Đã là võ sĩ, sau khi sát hại kẻ vô tội thì phải lập tức mổ bụng tạ tội tại chỗ. Vậy mà hắn lại còn bỏ trốn, chúng ta là con của kẻ bị hại thì nhất định phải xé xác hắn ra. Thù này phải báo, phải báo!
- Nhưng mà, huynh….
- Phải báo, phải báo. Thù này không thể không báo.
Vậy là ý Shozaemon đã quyết.
- Nhưng mà dù gì đi nữa thì cũng nên đi khỏi đây. Ở đây mãi hóa ra chẳng phải là chúng ta mang tiền đến lo cơm nước cho lão ăn mày kia sao.
- Này đệ nói gì vậy. Chẳng lẽ đệ quên rằng ai đã cho chúng ta chỗ trú ngụ qua những ngày tháng vừa rồi sao?
Không hiểu vì sao Shozaemon lại có cái cảm giác rằng mình không muốn rời khỏi cái tổ rái cá này. Tuy đến đây chưa được lâu nhưng đã xảy ra chuyện như thế này. Một hôm, khi Yaheiji đang tắm trong gian nhà đất kề bếp ăn còn Shozaemon thì đang mải vụt kiếm một mình trong võ đường, thì Heinai từ ngoài vườn bước vào.
- Thật không ngờ mỗi ngày các hạ lại tiến bộ nhanh chóng hơn trước. Ta có điều này muốn hỏi các hạ.
- Vâng, là chuyện gì?
- Trong suốt cuộc đời con người, kể từ khi mới lọt lòng mẹ thì người ta biết rõ điều gì nhất?
- Vâng…?
Shozaemon bỗng ngơ ngác. Heinai liền tiếp lời.
- Đó là một ngày nào đó người ta phải chết.
- Đương… đương nhiên mà.…
- Đây là chuyện đương nhiên nhưng lại là chuyện mà con người không thể chấp nhận được, mà cũng không suy nghĩ đứng đắn và sâu sắc về nó. Một ngày nào đó, người ta phải chấp nhận cái chết thôi. Điều quan trọng là hãy thường quán tưởng điều này, ngày ngày vừa sống vừa phải tâm niệm rằng mình sẽ phải chết.
- …
- Những người ngày ngày quán tưởng về điều này, trên có Thiên Hoàng, Tướng quân, các vị chúa Daimyou, dưới đến bách tính thường dân, đến ngay cả lão ăn mày dưới gầm cầu, từng người từng người đều có thể làm tròn bổn phận trong đời của mình.
Heinai nói xong lại đổi giọng tiếp lời rồi thủng thẳng bỏ đi.
- Đối với kẻ đi báo thù cũng giống như vậy.
Lúc này, Sugita Shozaemon cảm thấy trong lời nói của Tsuji Heinai dường như có luồng điện chạy qua lồng ngực, từ sâu thẳm trong lòng. Không hiểu vì sao, dường như có cái gì đó trong tâm hồn nay nhất thời bùng nổ, từ trong các mạch máu tuôn ra một sức mạnh vô hình chảy qua thân thể hắn.
Đêm đó, Shozaemon đem những lời Heinai nói thuật lại cho Yaheiji nghe thì chỉ nhận được lời đáp lại rằng:
- Thật là chán!
Rồi chẳng thèm để tâm đến nửa lời.
Từ đêm đó, thái độ và lời nói của Shozaemon đối với Tsuji Heinai bỗng nhiên thay đổi hẳn.
/22
|