Chương 337: Đường sắt cũng cần cải cách

- Nói chuyện tiếp?

Cục trưởng Dư Chính Dân hơi ngẩn ra nhìn Phương Minh Viễn. Bọn họ bây giờ đang bàn chuyện chính sự, để một đứa con nít mới mười lăm mười sáu chưa đủ lông đủ cánh đứng bên cạnh nghe, có vẻ như không được thích hợp cho lắm!

Tô Ái Quân tất nhiên là không để ý đến điều này, đừng nói đến chuyện bọn họ đang bàn dở, đến cả chuyện đại sự là tăng tốc độ của tàu hỏa, ban đầu cũng là do Phương Minh Viễn đề xuất ra cả, hơn nữa mấy năm nay, cha anh ta là Tô Hoán Đông vẫn coi Phương Minh Viễn là một cố vấn đắc lực, rất nhiều chuyện của bộ đường sắt đều không hề giấu giếm Phương Minh Viễn. Lần này Tô Hoán Đông có ý định cải cách tuyến đường sắt của Tần Tây mặc dù chưa nói trước với Phương Minh Viễn nhưng anh ta biết rằng đó chẳng qua chỉ là chuyện nói sớm hay muộn thôi.

Lần này là anh ta đưa mấy người Dư Chính Dân đi thị sát tuyến đường sắt từ Đồng Xuyên đến Phụng Nguyên và anh ta vốn có ý định sau đó sẽ đi tìm Phương Minh Viễn nói chuyện một chút, thật không ngờ lại gặp hắn ngay trên tàu hỏa này.

Trong lòng Tô Ái Quân biết rõ rằng, trọng trách nặng nề lần này của Dư Chính Dân có thể nói là có ảnh hưởng rất lớn, quyết định lần này của Tô Hoán Đông có thể nói là như đang đi trên bãi mìn. Cải cách hệ thống đường sắt là chuyện đại sự liên quan đến tương lai hàng triệu nhân viên làm trong ngành đường sắt và gia đình của họ, có thể nói là trùng trùng mâu thuẫn. Chỉ cần sơ sẩy một chút thì sẽ gây ra xáo trộn không tốt trong xã hội. Tô Hoán Đông có thể nói là đánh cược cả tiền đồ chính trị để tiến hành việc này.

Tô Ái Quân không biết phải đối diện với quyết định này của cha anh như thế nào, xét về lý trí anh ta hiểu rằng hệ thống đường sắt Hoa Hạ cần thiết phải thực hiện cải cách, nếu không sẽ không theo kịp với sự phát triển của xã hội bên ngoài, nhưng xét về tình cảm thì anh ta lại không muốn cha mình là người đề ra chuyện này bởi vì đây sẽ là một việc rất hao tâm tổn lực và khả năng thất bại sẽ rất lớn. Hệ thống đường sắt được xây dựng từ sau khi độc lập cho đến nay đã được bốn mươi năm, các vấn đề được tích tụ trong nhiều năm như vậy mà muốn giải quyết trong vài năm thậm chí là mười mấy năm thì đều là việc xứng đáng lưu vào sử sách của Hoa Hạ.

Nhưng Tô Hoán Đông đã hạ quyết tâm thì phận làm con như anh ta lại dám có kiến gì hay sao? Vì vậy anh ta chỉ có thể dốc toàn bộ sức lực giúp cha hoàn thành tâm nguyện này.

- Không sao, Phương Minh Viễn rất hay có những ý tưởng kỳ diệu, có không ít tác dụng với các công việc của cha cháu, không ít chuyện của bộ cậu ta đều biết.

Tô Ái Quân nhỏ nhẹ nói.

- Minh Viễn, bộ đường sắt đang có ý định chọn một tuyến đường sắt ở tỉnh Tần Tây làm cải cách thí điểm. Chú và chú Dư đến đây chính là vì chuyện này.

Ánh mắt Phương Minh Viễn lập tức sáng lên, đây đúng là chuyện cơ mật mà kiếp trước hắn chưa từng được nghe. Bây giờ mới là năm chín mươi mà “ông lớn” đường sắt đã chủ động có ý định cải cách? Nhanh vậy sao?

- Không thay đổi cũng không được!

Tô Ái Quân nói với vẻ mặt bất dắc dĩ:

- Minh Viễn, cháu không phải người trong ngành nên cháu không biết. Nước chúng ta khi mới độc lập số đường sắt còn lại là hơn 21000km, trong đó gần một nửa là để lại từ thời chính phủ Bắc Dương. Lúc đó theo thống kê của chính phủ Hoa Hạ thì cả nước có khoảng 198 loại đầu tàu xe lửa với 4069 chiếc của hơn ba mươi nhà máy từ chín quốc gia, vì vậy khi đó mọi người mới nói Hoa Hạ là viện bảo tàng trưng bày đầu máy xe lửa của thế giới, có thể nói là vô cùng yếu kém. Mà từ sau khi xây dựng đất nước chính phủ đã dốc sức xây dựng hệ thống đường sắt, đến năm tám mươi thì đã có được 49000km, đến hiện tại con số này đã vượt qua ngưỡng 55000km, nhưng tính bình quân theo đầu người thì mỗi người chỉ được độ dài chưa bằng một điếu thuốc lá!

Cha anh ta là bộ trưởng bộ đường sắt, cả đời gắn với đường sắt, anh ta lại là giáo viên đại học giao thông có thể nói những con số đó đã in sâu vào não, cơ bản là không cần nghĩ nhiều, lúc nào cũng có thể nói vanh vách.

Phương Minh Viễn cười thầm trong bụng, những thứ này làm sao hắn có thể không biết được chứ. Ở kiếp trước những thấp kém của ngành đường sắt có đầy trên mạng, mỗi năm cứ đến mùa xuân thì những bất mãn với việc phục vụ của ngành đường sắt đều ngút trời. Ở thời đại này chỉ cần có ý thì muốn tìm những loại tài liệu như thế này không phải là khó. Nhưng lần cải cách này kiếp trước hắn chưa từng nghe qua, chưa nghe thì chưa nghe nhưng Phương Minh viễn hiểu rằng đối với nghành đường sắt cải cách càng sớm thì những cản trở càng ít, có khi lại còn có thể thay đổi được khuyết điểm có phần cực đoan của ngành đường sắt ở thế kỷ trước để có thể hoàn thành sớm giai đoạn xây dựng đất nước cũng nên.

Phương Minh Viễn luôn cho rằng ở kiếp trước cái gọi là “vấn đề cấp bách về than, dầu, điện” nguyên nhân chủ yếu đều là vì thiếu hụt phương tiện vận chuyển, thiếu phương tiện vận chuyển dẫn đến thiếu than, thiếu than dẫn đến thiếu điện. Phương Minh Viễn nhớ rằng, có một thời kỳ, có một người dẫn chương trình truyền hình rất tự hào khi nói về số lượng vận chuyển khách, hàng hóa và mật độ vận chuyển hàng hóa của đường sắt Hoa Hạ đều đứng số một thế giới. Ngành đường sắt Hoa Hạ chiếm 6% trong lộ trình mậu dịch toàn thế giới và vận chuyển tới 24% tổng số hàng hóa của toàn cầu, điều đó cho thấy hiệu suất vận chuyển, năng lực vận chuyển của nghành đường sắt Hoa Hạ đều thống soái cả thế giới!

Nhưng Phương Minh Viễn thì thấy điều đó chẳng có gì đáng tự hào cả, điều đó chẳng qua chỉ thể hiện rằng nhu cầu vận chuyển bằng đường sắt của xã hội vô cùng dồi dào nhưng ngành đường sắt lại không thể đáp ứng nổi nhu cầu đó mà thôi. Ô tô chở quá tải thì phạt tiền, dựa vào cái gì mà ngành đường sắt thì lại được chở quá tải? Nếu như có chỗ ngồi, chẳng ai lại muốn đứng mười mấy tiếng mới về được đến nhà! Điều này chỉ có thể nói rõ thêm rằng chính phủ tăng lượng lớn đầu tư vào nghành đường sắt là việc vô cùng cấp bách.

- Thời kỳ những năm tám mươi là thời kỳ ngành đường sắt nước ta rơi vào tình trạng thiếu toàn diện, vấn nạn khó lên tàu, khó mua vé, khó vận chuyển càng ngày càng gia tăng, năng lực vận chuyển của đường sắt không đạt chính là bức tường ngăn cản sự phát triển của nền kinh tế quốc dân, nhưng số tiền đầu tư vào ngành đường sắt lại rất hạn hẹp. Bản thân ngành đường sắt thì kinh doanh trong tình trạng ít lợi nhuận thậm chí là thua lỗ, vì vậy không thể tự mình tích lũy được tài chính để từ đó mở rộng việc xây dựng đường sắt. Còn về tiền xây dựng đường sắt thì mỗi năm chỉ được không quá 40 tỷ nhân dân tệ thì trừ vào trả nợ, đầu tư vào những hạng mục vừa và nhỏ và phí bảo dưỡng, nhiều nhất cũng chỉ có thể giành ra hai mươi tỉ để đầu tư vào xây dựng mới. Hai mươi tỷ đó cộng với ngân hàng cho vay thêm ba mươi tỷ nữa, một năm cùng lắm là được năm mươi tỷ, so với bây giờ cần phải kiến thiết lại toàn diện thì có khác gì như muối bỏ bể!

Dư Chính Viên nói thêm vào.

- Mà tình hình của cục đường sắt Phụng Nguyên thì lại càng khó!

Hệ thống đường sắt của Hoa Hạ tương đối mất cân bằng, so với vùng duyên hải đông nam nơi có kinh tế phát triển thì vùng tây bắc nói cả về lượng vận chuyển khách hay vận chuyển hàng hóa đều kém xa. Nếu như nói những cục đường sắt ở đó vẫn giữ được mức kinh doanh có chút lãi thì có lẽ cục đường sắt ở Phụng Nguyên chắc chắn là kinh doanh thua lỗ. Hơn một năm nay Dư Chính Dân thật sự là như có gánh nặng đè trên vai.

Đối với Phương Minh Viễn, tuy ông ta không biết nhiều nhưng cũng đã nghe danh từ lâu, hắn chính là cháu nuôi của Tô Hoán Đông, ra vào nhà bộ trưởng Tô được tự do như vào chỗ không người. Tuy Dư Chính Dân không hiểu vì sao Tô Hoán Đông và Tô Ái Quân lại xem trọng người thiếu niên ấy đến vậy nhưng điều này không hề ảnh hưởng đến thái độ của ông ta giành cho hắn. Đặc biệt là trước mặt còn có Tô Ái Quân làm gương vì vậy Dư Chính Dân cũng lấy một thái độ rất bình đẳng mà nói chuyện với Phương Minh Viễn. Nếu như có ai làm trong ngành đường sắt có mặt ở đây, nhìn thấy cục trưởng cục đường sắt Phụng Nguyên, phó bí thư đảng ủy cục, cấp dưới trực tiếp của bộ trưởng bộ đường sắt Tô Hoán Đông là Dư Chính Dân mà lại dùng vẻ mặt như vậy đi nói chuyện với một cậu thiếu niên thì chắc có lẽ là kinh ngạc đến ngây người.

Ít nhất là cũng có trưởng phòng Cung ngồi bên cạnh giờ này đang rất kinh ngạc. Cậu thiếu niên này rốt cuộc là thần thánh phương nào mà lại được bộ trưởng Tô coi trọng như vậy.

- Cháu hiểu rồi, tuyến đường sắt này ngắn, hơn nữa sau khi vào đến Phụng Nguyên thì lại không hề nối kết với tuyến nào nữa, lượng hàng hóa vận chuyển mỗi năm cũng không nhiều vì thế nên mới chọn đây là điểm thử ngiệm, nếu có thất bại thì ảnh hưởng cũng không lớn lắm.

Phương Minh Viễn vỗ đùi, chợt như hiểu ra. Thực ra điều này chẳng có gì là khó hiểu, kiếp trước các công ty cải cách đường sắt cũng làm theo cách này, thông thường không kết nối với tuyến đường sắt nào khác, chủng loại hàng hóa cần vận chuyển cũng không nhiều, chủ yếu là vận chuyển than đá.

Mặt hai người Dư Chính Dân không khỏi biến sắc, chuyện này nghĩ đến thì không khó, nhưng đối với một người lâu năm trong ngành đường sắt thì một đứa trẻ mà đã có thể nghĩ được như vậy thật là không dễ. Hai người đã bắt đầu tin những vào những điều mà Tô Ái Quân vừa nói khi nãy.

- Chú Tô, bác Dư có thể nói cho cháu biết mọi người định cải cách thế nào không ạ? Phân tách rõ chính trị và kinh tế? Phân tách rõ loại hình vận chuyển? Hay là phân tách rõ chính và phụ?

Phương Minh Viễn xuống giọng hỏi, đây đều là những phương án mà kiếp trước nghành đường sắt đã đề ra, hắn thật sự rất tò mò không biết ông Tô nghĩ như thế nào? Ngành đường sắt có thể nói là một “bãi mìn” ông ta định cải cách ra sao?

- Nghe chưa, nghe chưa, tên nhóc này, chính là ba phương án cháu vừa nói đấy!

Tô Ái Quân lập tức vui mừng không tả, anh ta kéo Phương Minh Viễn lên đây quả thực là rất đúng!

Hai người Dư Chính Dân há hốc miệng kinh ngạc, tên nhóc này quả thật là không đơn giản, ba phương án này rất rõ ràng súc tích, làm người nghe thấy ngay được mục tiêu của cải cách nằm ở đâu.

- Chú Tô, chú đừng tâng bốc cháu nữa, hì hì, ba phương án này cái nào cũng rất khó thực hiện! Hơn nữa, bây giờ cháu đang hỏi là mọi người có kế hoạch gì!

Tất nhiên Phương Minh Viễn hiểu rằng nếu dễ làm thì không đến nỗi là mãi tận đến năm 2010 ngành đường sắt vẫn chẳng thay đổi được chút nào.

- Trước mắt, bộ và cục đang hơi nghiêng về phương án phân tách mạng lưới vận chuyển, chính là sẽ xây dựng nên công ty vận tải hành khách và công ty vận tải hàng hóa để đảm nhận hai công việc khác nhau, còn về việc bảo dưỡng và xây dựng đường sắt vẫn do cục đường sắt quản lý.

Sau một lúc chần chừ Dư Chính Dân mới nói nhỏ.

- Thế còn quyền định giá và quyền điều hành thì sao? Vẫn thuộc quyền của cục chứ?

Phương Minh Viễn tiếp tục hỏi. Dư Chính Dân gật gật đầu.

- Thế thì thay đổi hay không cũng chẳng có ý nghĩa gì!

Phương Minh Viễn thất vọng nói.

- Công ty vận tải hàng hóa như thế nào bây giờ cháu vẫn chưa biết, nhưng công ty vận tải hành khách thì lỗ là cái chắc!